معرفی اجزای اصلی شیرآلات صنعتی :
در ابتدا به برسی اجزای شیرآلات صنعتی می پردازیم. شیرهای صنعتی :وسیلهای هستند که برای قطع و وصل، تنظیم میزان جریان یا منحرفکردن مسیر جریان سیالها: گازها، مایعات و حتی خمیر و… کاربرد دارند. به وسیلهٔ بستن، بازکردن، نیمهبازکردن یا منحرفکردن یک مسیر بهکار میرود. شیرها در اصل، خود گونهای فیتینگ یا وصاله هستند، اما به دلیل گستردگی و اهمیت به صورت مجزا بررسی میشوند. یکی از سادهترین و قدیمیترین انواع شیرها، دریچه یا صفحهٔ مسدودکنندهای است که کشاورزان درون کانالهای آب کار میگذارند و برای بازکردن یا بستن مسیر آب به زمینهای کشاورزی استفاده میکنند.
بدنه شیرآلات (Body Valve)
مهمترین بخش از سازه های صنعتی در هر محصول بدنه آن محسوب می شود. بدنه ولو که مابقی اجزای دیگر درون آن جاگذاری و نگهداری می شود، انتهای بدنه شیرآلات از نظر نوع اتصال فلنجی (Flange) و رزوه ای (Threaded) و جوشی (Butt Welded Or Socket Welded) با روش ریخته گری و فورج بدنه یک تیکه و دو تیکه و سه تیکه نسبت به سایز تولید می گردد. لازم بذکر است ضخامت و نوع تولید وابسته به فشار و دمای کاری می باشد که، در کدام قسمت صنعتی قرار است به کار گرفته شود.
تریم ولو (Trim valve)
تریم ولو های یک سازه صنعتی یک مجموعه س هستند که در روند مکانیسم ارتباط با سیال کارآمدند، در واقع به مجموعه از قطعاتی گفته می شود: که در آببند کردن ولو تاثیر مستقیم دارند. جنس تریم به دلیل اینکه بیشترین تماس را با سیال دارند از جنس های مقاوم به خوردگی انتخاب می شوند. دیسک (Disc)، سیت (Seat)، استم (Stem)، بوش یا آببند (Gland) از اجزا مجموعه ای هستند که به آن تریم گفته می شود.
به عبارت دیگر تریم همان اجزایی که در تماس با جریان مایع به طور مستقیم قرار دارد و قابل تعویض هستند را تریم می گویند.
نشیمنگاه شیر یا سیت ولو (Seat)
سیت برای آببند کردن اطراف مجرابند و نشستن مجرابند روی آن استفاده می شود. جنس سیت بدلیل ارتباط بیشتر با سیال و مجرابند باید با توجه به سیال عبوری و فشاری کاری و درجه حرارت به درستی انتخاب شود. سیت به دو دسته Metal Seat و Soft Seat تقسیم بندی می شوند محدوده دمایی و نشتی مجاز بر دقیقه در استاندارد API598 مشخص می باشد.
استم یا ساقه ولو (Stem)
استم به رابط مابین مجرابند و عملگر می گویند که انتقال نیرو از عملگر (اهرمی و گیربکس) ولو به مجرابند (دیسک و بال) را انجام می دهد، ساقه ولو از اجزای تریم (Trim) باید دارای مقاومت به سایش و خوردگی و دارای استحکام بالایی باشد و معمولا از جنس استیل با گرید های مختلف با روش فورج تولید می شوند، ساقه ولو از قسمت بالا یا با رزوه و یا به خار و رابط به عملگر نصب می شود و از قسمت پایین با روش های پرس و جوش و غیره متصل می شود.
یوک شیرآلات (Yoke)
به رابط بدنه و درپوش شیر با عملگر یوک گفته می شود، جنس یوک باید دارای مقاومت زیادی به ضربه و فشار را داشته باشد.
پکینگ یا گسکت آب بندی ولو (Packing)
برای آببند کردن و جلوگیری از ورود گرد و غبار به شیر از پکینگ ما بین استم و درپوش استفاده می شود، از گسکت های آب بندی در قسمت های دیگه مانند بین درپوش و بدنه و غیره مورد استفاده قرار میدهند.
انواع اجزای شیرآلات صنعتی از نظر اپراتوری را نام ببرید؟
-
شیرآلات دستی یا اپراتوری (Manual Valve)
ولوهای دستی به ولوهایی می گویند که: گشتاور مورد نیاز آن زیر 500 NM باشد و توسط اپراتور با دست نیرو باز و بست آن تامین می شود عملگر این ولوها اهرمی یا (شیر پروانه ای)، فلکه یا (شیر کشویی)، دسته یا (شیرگازی) در سایز 8 اینچ به بالاتر اکثرا شیر با عملگر گیربکسی چرخدنده حلزونی یا پیچی با فلکه نیروی باز و بست توسط اپراتور تامین می گردد.
-
شیرآلات اتوماتیک یا خودکار (Actuators)
به تمامی ولوهایی که بدون نیاز به اپراتور خودکار یا با دستور اتوماتیک plc یا کنترل از راه دور باز و بسته می گردند را شیر اتوماتیک گفته می شوند، شیر مکانیکی خودکار (شیر یک طرفه، شیر اطمینان و غیره)، شیرآلات با اکچیتور پنوماتیک، شیرآلات با اکچیتور برقی، شیرآلات با اکچیتور هیدرولیکی، شیرآلات سلونوئیدی با بوببین برقی تقسیم بندی شیرهای اتوماتیک را تشکیل می دهند.
-
شیر پنوماتیک (Pneumatic Valve)
شیر پنوماتیک تشکیل شده است از: شیر با اکچیتور پنوماتیک می باشد. شیر بدلیل فشار باد از دیگر شیرهای اتومتیک با سرعت بیشتری باز و بست را انجام می دهد. از مدل شیر های پنوماتیک می توان به شیر توپی پنوماتیک، شیر پروانه ای پنوماتیک و گلوب ولو پنوماتیک اشاره کرد در بعضی از شیرهای پنوماتیک می توان از یک پوزیشنر با عملگر پنوماتیک استفاده کرد و با 4 تا 20میلی آمپر سیال عبوری توسط شیر کنترل و شیر به تدریج قطع و وصل شود.
-
شیر با اکچیتور برقی (Electric Valve Actuator)
شیر با عملگر برقی از اجزای شیر و عملگر برقی تشکیل می شود که به آن MOV یا Motor Operated Valve می گویند که با تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی و انتقال نیرو موجب باز و بسته شدن شیر می شود.
-
شیر با اکچیوتور هیدرولیک (Hydraulic Actuators)
شیر با اکچیتور هیدرولیکی از اجزای شیر با عملگر هیدرولیکی که با سیال روغن کار می کند تشکیل می شود، از شیر هیدرولیکی در معادن و یا تونل که احتمال انباشته شدن گاز وجود داشته باشد به دلیل جلوگیری از ایجاد اشتعال از این عملگر با شیر استفاده می کنند.